گزارش کاراموزی مديريت زيست محيطي شركت ذوب و نورد خليج فارس
دسته بندي :
علوم پایه »
زیست شناسی
گزارش کاراموزي مديريت زيست محيطي شركت ذوب و نورد خليج فارس در 119 صفحه ورد قابل ويرايش
مقدمه :
محيط زيست مجموعه بسيار عظيم و درهم پيچيده اي از اجزاء و عوامل فعال گوناگوني است که بر اثر يک روند و تکامل تدريجي موجودات زنده و اجزاي سازنده سطح زمين شکل گرفته است . اين مجموعه که از آب ، هوا ، انرژي حيات زيستي و غيره تشکيل شده اند . طبيعت و کليه موجودات زنده را در برگفته ، بر فعاليتهاي انسان تاثير مي گذارد و در ضمن از آنها متاثر مي شود .
نگرشي گذرا به وضعيت محيط زيست جهان در دهه هاي اخير نشان مي دهد که نه فقط اثرات مخرب انسان بر محيط زيست کاهش نيافته بلکه مساله ساده و بغرنج جديد مانند آلودگي شديد جو ، کاهش تنوع زيستي ، کاهش لايه ازن ، پديده گلخانه اي در کره زمين افزايش سطح آب اقيانوسها و اثرات مختلف و متعدد آنها بروز نموده است .
موثرترين و مهم ترين عامل تغييرات زيست محيطي را مي توان خود انسان دانست که با موجوديت يافتن در آن و يا فعاليتهايي که براي تداوم زندگي در محيط زيست انجام ميدهد اعم از کشاورزي ، صنعت ، بهره برداري از منابع و امکانات ، ضمن ايجاد تغييرات مفيد و مناسب سبب آلودگي و تخريب آن نيز مي شود .
بديهي است که فعاليتهاي انسان در راستاي توسعه به هر طريقي که باشد اثرات مختلفي بر محيط زيست خواهد داشت . نمي توان اين فعاليتها را که جنبه حياتي براي بقاياي انسان دارد محدود کرد بلکه برعکس بايد متناسب با نيازهاي حال و آينده هر چه بيشتر در توسعه و تکامل آن تلاش شود ، مشروط بر آنکه به بهاي نابودي محيط زيست و منابع طبيعي نباشد .
بنابراين با توجه به اين که هر فعاليتي مستلزم بر گرفتن موادي از طبيعت و دفع موادي ديگر در آن است ، کليه فعاليتها در راستاي هر هدفي بايد در چهارچوب ظرفيت هاي محدود محيط زيستي مورد بررسي قرار گيرد تا به بقاء و پايداري محيط زيست لطمه اي وارد نگردد . در حقيقت با توجه به اينکه محيط زيست و توسعه دو موضوع جدايي ناپذير مي باشند ، ضروري است که با دستيابي و استفاده از ابزارهاي مديريت محيط زيست در کليه برنامه هاي توسعه ، حداقل خسارت به منابع و محيط زيست وارد آيد .
در همين راستا شرکت ذوب و نورد خليج فارس با اهداف توسعه صنعتي و دستيابي به رشد اقتصادي و ايجاد اشتغال در شهرستان ابهر تاسيس گرديده و همواره جلوگيري از تخريب محيط زيست مد نظر مديريت اين مجموعه مي باشد و آماده هر گونه اقدام متناسب با ظرفيتهاي موجود کارخانه در جهت کاهش اثرات محيطي بوده و خواهد بود .
شرکت ذوب و نورد خليج فارس براساس نامه شماره 8132-3- مورخ 13/7/84 مدير کل محترم وقت اداره حفاظت محيط زيست استان زنجان مبني بر تهيه و ارايه طرح مديريت زيست محيطي اقدام به تهيه گزارش حاصل نموده است و اميد دارد که منجر به همکاري مشترک بين ازگانهاي متولي حفاظت از محيط زيست و اين صنعت گردد و تداوم اثرات مثبت اقتصادي در منطقه را نيز سبب شود.
الف – وضعيت شهر ابهر
1- جمعيت ، نيروي انساني و اشتغال
1-1 تعداد و حجم جمعيت و روند تحولات آن
براساس نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسکن سال 1375 ، جمعيت شهرستان ابهر برابر 148624 نفر مي باشد . لازم به ذکر است در سال 1365 جمعيت شهرستان ابهر 132733 نفر بوده است .
در طي سالهاي 75-1365 سالانه به طور 14/1 درصد به جمعيت شهرستان ابهر افزوده شده است .
سهم جمعيت شهرستان ابهر در سال 1375 به کل استان حدود 5/16 درصد مي باشد .
متوسط نرخ رشد ساليانه نقاط شهري و روستايي در دوره 75-1365 به ترتيب 43/2 درصد و 2/0 درصد مي باشد . متوسط نرخ رشد ساليانه شهرستان ، در مناطق شهري و روستايي در دوره 75-1345 به ترتيب 7/1 درصد ، 6/3 درصد و 3/0 درصد بوده است . متوسط نرخ رشد سالانه در استان و در مناطق شهري و روستايي طي دهه 75-1365 به ترتيب 36/1 درصد ، 96/2 درصد و 07/0 درصد بوده است ( جدول -1-1 ) .
متوسط نرخ رشد سالانه استان ، نقاط شهري و روستائي در دوره 75-1345 به ترتيب 2/2 ، 5 و 8 درصد بوده است .
برآورد جمعيت شهرستان در سالهاي 1376 ، 1377 ، 1378 به ترتيب 150470 نفر ، 152366 نفر و 154317 نفر مي باشد و بر آورد جمعيت در سطح استان زنجان طي همين سالها 915179 نفر ، 929006 نفر و 943291 نفر مي باشد ( جدول 1-2 )
در مقايسه با دهه هاي قبل در سطح شهرستان و استان ، متوسط نرخ رشد سالانه روند نزولي داشته که اين آهنگ کاهش ، حاصل دگرگونيهاي مثبت ، يعني عواملي چون رشد اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي مي باشد .
1-2 تعداد خانوار و بعد آن
از مجموع 30583 خانوار شهرستان ابهر در سال 1376 تعداد 17561 خانوار در مناطق شهري و بقيه در مناطق روستايي مي زيسته اند .
تعداد خانوار در سال 1376 در سطح استان و در مناطق شهري و روستايي به ترتيب 179582 ، 94223 ، 85359 خانوار بوده است . از کل خانوارهاي استان تنها 17 درصد در اين شهرستان زندگي مي کنند . ميانگين تعداد افراد در خانوار در سطح شهرستان و نقاط شهري و روستايي به ترتيب 92/4 نفر ، 72/4 نفر و 519 نفر مي باشد و اين ارقام در سطح استان و در مناطق شهري و روستايي طي همين سال به ترتيب 51 نفر ، 48 نفر ، 54 نفر مي باشد .
( جدول 1-3 )
1-3 ساخت سني جمعيت و هرم سني آن
جمعيت شهرستان ابهر در سال 1375 ، 148624 نفر مي باشد که حدود 54/39 درصد در گروه سني کمتر از 15 سال ( جمعيت جوان ) و حدود 22/56 درصد در گروه سني 15 تا 64 سال ( جمعيت ميانسال يا گروه سني فعال ) و بقيه در گروه سني 65 ساله و بالاتر ( جمعيت سالخورده ) قرار داشته اند . ( جدول 1-4 )
اين نسبت ها در سطح استان به ترتيب 39/41 درصد ، 92/53 درصد ، 69/4 درصد بوده است . توزيع سني برحسب گروهها و به تفکيک مرد و زن در جدول 1-5 مشاهده مي شود .
1-4 ساخت جنسي جمعيت
نسبت جنسي پس از تولد تحت تاثير دو عامل مرگ و مير عمومي و مهاجرت ها تغيير مي يابد و معمولا تعداد مردان در هنگام تولد بيش از زنان است ولي پس از تولد به تدريج از تعداد مردان کاسته مي شود و اين نسبت تا سنين خاصي به نفع زنان تغيير مي يابد . عامل ديگري که مي تواند براي تغييرات موثر واقع شود مهاجرت مي باشد . در سال 1376 از 150470 نفر جمعيت شهرستان 75721 نفر مرد و 74749 نفر زن بوده اند که در نتيجه نسب جنسي برابر 101 به دست آمده است .
1-11 توزيع شاغلان بر حسب سواد و وضع شغلي
براساس اطلاعات سال 1375 از مجموع 33885 نفر جمعيت شاغل شهرستان تعداد 8394 نفر را شاغلين بخش عمومي 8/24 درصد و بقيه را شاغلين بخش خصوصي و ساير ( کارفرمايان ، کارکن مستقل مزد حقوق بگير بخش خصوصي ، کارکن فاميلي بدون مزد ، مزد و حقوق بگير بخش تعاون اظهار نشده ) تشکيل داده اند .
اين نسبتها در استان به ترتيب 68/21 درصد ، 32/79 درصد بوده است .
کل شاغلان با سواد در سطح شهرستان و استان به ترتيب 2/78 درصد و 73 درصد بوده است .
از کل باسوادان شهرستان و استان به ترتيب 9/9 درصد و 6/9 درصد داراي مدرک فوق ديپلم و بالاتر بوده اند که سهم کمي در بخش عمومي داشته و عمدتا در بخش خصوصي مشغول به کار بوده اند ( جدول 1-16 )
2- عمران شهري
2-1 بررسي اجمالي وضعيت عمران شهري شهرستان ابهر
2-1-1 طرح ريزي توسعه شهري
شهرستان ابهر ، با چهار نقطه شهري ، ابهر ( مرکز شهرستان ) ، هيدج ، سلطانيه و صائين قلعه با جمعيت بالغ بر 80905 نفر در حدود 44/54 درصد از کل جمعيت شهرستان را شامل مي شود .
شهر ابهر با 55266 نفر جمعيت اخيرا از طرح جامع شهري بهره مند شده و ساير نقاط شهري شهرستان از طرح هادي شهري برخوردار مي باشد .
ميانگين تراکم نسبي نقاط شهري اين شهرستان با مساحت 2580 هکتاري در حدود 36/31 نفر در هکتار مي باشد .
2-1-2 آب آشاميدني شهري
نسبت جمعيت شهري تحت پوشش شبکه آب آشاميدني به کل جمعيت شهري شهرستان حدود 84/98 درصد و نسبت آب فروخته شده به آب ورودي شبکه 17/77 درصد مي باشد و همچنين حجم مخازن ذخيره آب آشاميدني به کل مصرف يک روزه آب 80 درصد برآورد گرديده است .
2-1-3 تاسيسات حفاظتي شهرها
مناطق شهري شهرستان ، در حدود 2/9 کيلومتر مسيل و رودخانه دارد که تا سال 1376 برابر 28 درصد آن بدنه سازي و بازسازي شده است .
2-1-4 بهبود عبور و مرور شهري
شهر ابهر برخوردار از 55 هکتار معابر شهري بوده که حدود 4/11 درصد مساحت کل شهري را شامل مي شود (1) .
2-1-5 ساير تاسيسات و تسهيلات شهري
منطق شهري شهرستان ابهر در حدود 63/8 هکتار تاسيسات و تسهيلات شهري دارد که اين مقدار شامل گورستان ، غسالخانه ، کشتارگاه و ميادين ميوه و تره بار مي باشد و در حدود 33/0 درصد کل مساحت شهري شهرستان را شامل مي شود .
6- منابع آب
6-1 ميزان پتانسيل و بهره برداري از منابع آب سطحي شهرستان ابهر ، خرمدره
با عنايت به اينکه شهرستانهاي ابهر و خرمدره زير حوزه آبريز رودخانه شور قرار داشته و رودخانه ابهر رود از داخل هر دو شهرستان عبور مي نمايد لذا اطلاعات مربوط به منابع آب اين دو شهرستان ( سطحي زير زميني ) قابل تفکيک نبوده و هر دو شهرستان از نظر مقدار آب سطحي با يک ايستگاه اندازه گيري شده است .
پتانسيل آب سطحي اين رودخانه که در ايستگاه قروه اندازه گيري شده است حدود 61 ميليون متر مکعب بوده است که قريب دو درصد از کل پتانسيل آب سطحي استان مي باشد .
ميزان بهره برداري از اين رودخانه که توسط بندهاي انحرافي سنتي استخرهاي ذخيره آب ، بندهاي انحرافي مدرن سنگي و بتوني انجام مي گيرد حدود 19 ميليون متر مکعب مي باشد که قريب پنج درصد از کل آب سطحي مورد بهره برداري استان مي باشد .
قابل ذکر است که کل آب سطحي مورد بهره برداري در اين شهرستان به مصرف امور کشاورزي مي رسد و بيشتر از طريق بندهاي انحرافي سنتي و يا بندرت مدرن صورت مي گيرد .
در اين شهرستان سد خاکي احداث شده چرگر وجود دارد که ظرفيت استحصال آن قريب 5 ميليون متر مکعب در سال مي باشد .
6-2 ميزان پتانسيل و بهره برداري از منابع آب زيرزميني شهرستان هاي ابهر و خرمدره
استان زنجان از نظر وضعيت منابع آبهاي زير زميني در وضعيت مطلوبي قرار دارد با توجه به اعلام سازمانهاي مسئول آب منطقه اي تهارن و زنجان و با توجه به منابع غني آبهاي زير زميني علي رغم بهره برداري دائمي از آن جهت مصرف کشاورزي و شرب و صنعت عليهذا در حال حاضر هيچگونه بيلان منفي يا افت دائمي در آن مشاهده نمي گردد با وجود اين وضعيت در مناطقي از استان از جمله در شهرستان هاي ابهر ، خرمدره و سلطانيه و همچنين دشت زنجان رود به دليل استفاده بي رويه از آن پايين رفتن ( نزولي ) بوده و در صورتي که تغذيه مصنوعي از طريق ذخيره سازي آبهاي سطحي که در اثر ريزش باران و يا برف صورت مي گيرد انجام نشود امکان افت کامل منابع آب زير زميني وجود دارد .
در شهرستان ابهر و خرمدره با توجه به حدود 309 ميليون متر مکعب پتانسيل آبهاي زير زميني که معادل حدود 40 درصد از کل پتانسيل منابع آبهاي زير زميني استان است قريب 290 ميليون متر مکعب از طريق حفر چاه هاي عميق ، نيمه عميق قنات و چشمه جهت مصارف کشاورزي و شرب مصرف مي شود .
حدود 90 درصد از کل آبهاي زير زميني مورد بهره برداري از طريق حفر چاه هاي عميق و نميه عميق جهت مصارف کشاورزي صورت مي گيرد و 10 درصد بقيه نيز به مصرف شرب و صنعت مي رسد .
در سالهاي اخير به علت حفر چاه هاي عميق به صورت قاچاق و بدون کسب مجوز از مسئولين آب منطقه اي اين مصرف باعث پايين رفتن کامل آب سفره هاي زير زميني شده بود که خوشبختانه انجام تغذيه مصنوعي و استفاده از کنتورهاي حجمي جهت مشخص کردن وضعيت مصرف آب و اخذ حق آبه از کشاورزان لذا مصرف اب زير زميني در شهرستان ابهر و خرمدره در حدود 26 درصد از کل ميزان بهره برداري آب زير زميني استان مي باشد .
به دليل عدم امکان جدا کردن دو شهرستان ابهر و خرمدره به علت زير پوشش قرار گرفتن دو شهرستان در زير يک حوزه آبريز ، لذا وضعيت آب زير زميني از نظر پتانسيل و ميزان بهره برداري در دو شهرستان يکجا به نگارش درآمده است .
بررسي و تشريح کلي فرآيند توليد کارخانه
الف- مواد و ورديها
1- شمش
مهمترين ماده ورودي به کارگاه براي توليد محصول شمش فولاد است که اصطلاحا ؛ بيلت ( BILLET ) گفته مي شود . مقطع بيلت ورودي به کارگاه به طور متوسط 130*130 ميليمتر در نظر گرفته شده و طول آن 10 متر مي باشد . مقدار مصرف بيلت در کارگاه 1080 کيلوگرم بر هر تن محصول محاسبه مي شود که به اين ترتيب 80 کيلو بصورت ضايعات مختلف از قبيل معيوب سر قيچي و سوخته شده پيش بيني شده است . اين بيلت ها مي تواند از داخل يا خارج کشور تامين شوند . براي توليد مقاطع سبک ساختماني يا صنعتي ابتدا شمش هاي تهيه شده در بخش ذوب و ريخته گري در کوره هاي پيش گرم کن حرارت داده شده تا بصورت خميري شکل درآيند سپس وارد دستگاه هاي نورد گرديده و پس از عبور از قفسه هاي مقدماتي و مياني ، در قفسه هاي نهايي محصول مورد نظر توليد مي گردد .
پس از خنک شدن در بسترهاي خنک کننده يا بصورت شاخه هاي 12 متري و يا بصورت کلاف بسته بندي و توزين شده در انبار محصول نهايي جهت فروش نگهداري مي گردد .
2- آب
آب مصرفي براي کارگاه نورد با حفر چاه هاي عميق تامين مي شود .
کارگاه نورد داراي دو سيستم لوله کشي آب مي باشد که يکي از اين سيستم ها باز بوده و آب با تماس مستقيم باعث خنک کردن بعضي مکانيزم ها مانند غلطک هاي قفسه نورد مي شود .