گزارش كارآموزي پسـت فشار قوی نیروگاه(اداره برق پاسداران)
دسته بندي :
فنی و مهندسی »
برق، الکترونیک، مخابرات
گزارش كارآموزي پسـت فشار قوي نيروگاه(اداره برق پاسداران) در 41 صفحه ورد قابل ويرايش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکيده........................................................................................ 7
فصل اول
ويژگي هاي شرکت.......................................................................... 9
محدوده ي شرکت........................................................................... 9
خط مشي شرکت.......................................................................... 10
فصل دوم:
چارک شرکت توزيع نيروي برق........................................................ 15
پست فشار قوي نيروگاه................................................................... 16
تقسيم بندي پست هاي فشار قوي......................................................... 16
طرح هاي مختلف پست فشار قوي خارجي.............................................. 24
شينه بندي پست............................................................................ 26
حفاظت ترانسفورماتور................................................................... 27
فصل سوم
کليدهاي فشار قوي........................................................................ 32
انواع کليدهاي فشارقوي................................................................... 32
مورد استعمال سکسيونر.................................................................. 33
انواع مختلف سکسيونر................................................................... 34
انتخاب سکسيونر از نظر نوع مشخصات................................................ 35
کليد قابل قطع زير بار.................................................................... 36
استعمال سکسيونر قابل قطع زير بار.................................................... 37
کليد قدرت................................................................................. 39
انواع کليدهاي قدرت...................................................................... 40
منابع....................................................................................... 43
فهرست اشکال
نقشه ي ميميک............................................................................ 26
رله حفاظت ديفرانسيلي................................................................... 27
چارک شرکت توزيع نيروي برق شمال شرق........................................... 15
مشخصات سکسيونر قابل قطع زير بار.................................................. 38
از پستهاي برق جهت رساندن انرژي الکتريکي از نيروگاه ها به محل هاي مصرف استفاده مي شود.
پستهاي فشار قوي از لحاظ ساختمان به دلايل مختلفي از جمله متغيير بودن ولتاژ از KV1 تا KA380 و بالاتر، جريان نامي مختلف از KA10 تا KA15 و متنوع بودن نوع قطع و وصل کليد ها، مختلف بودن نوع شينها ،محل نصب و مورد استعمال آن متنوع و مختلف است. پستهاي فشار قوي را ميتوان بطور کلي به دو دسته داخلي و خارجي تقسيم کرد.
کليد ها وسيله ارتباط سيستمهاي مختلف هستند و باعث عبور و يا قطع جريان ميشوند. کليد ها بايد به نوعي انتخاب شوند که بتوان آنها را در بدترين شرايط جوي براحتي بکار انداخت. شين ها (بخصوص وقتي از سيم استفاده ميشود) و نقاط اتکاي آنها (مقره و پايه ها) بايد در مقابل تغييرات درجه حرارت و عوامل جوي پايدار و مقاوم باشند. بار برف را تحمل کنند و در اثر سرماي شديد خيلي کشيده نشوند و در درجه حرارت زياد و در زير اشعه مستقيم آفتاب (80 درجه سانتي گراد) زياد شل و آويزان نگردد. کليدهاي فشار قوي را ميتوان بر حسب وظايفي که به عهده دارند به انواع مختلفي تقسيم کرد.
1- کليد بدون بار يا سکسيونر
2- کليد قابل قطع زير بار يا سکسيونر قابل قطع زير بار
3-کليد قدرت يا ديژنکتور
بدين ترتيب بايد کليد فشار قوي در مقابل اثرات ديناميکي و حرارتي جريآنها مقاوم باشد. البته براي اينکه ساختمان کليد سادهتر و از نظر اقتصادي مقرون به صرفه باشد ، اغلب استقامت الکتريکي و ديناميکي و حرارتي کليد را توسط دستگاههاي حفاظتي تا حدودي محدود ميکنند.
به منظور بهره برداري از تأسيسات توزيع برق در راستاي سياستهاي اقتصادي دولت در سال 75 شرکت توزيع نيروي برق تهران به 5 شرکت تقسيم شد. شرکت توزيع نيروي برق شمال شرق يکي از اين 5 شرکت است. مناطق شميران ، پاسداران، تهراتپارس، نارمک، دماوند، و ناحيه برق لواسانات را تحت پوشش قرار داده است.
ويژگي هاي شرکت
محور اصلي سياست گذاري اين شرکت در راستاي بهبود کيفيت و افزايش بهره وري و تأمين رضايت مشترکين بر اساس نظام کيفيت مطابق با استاندارد ايزو در تمام زمينه هاي خدماتي ، اداري و اجرايي نهاده شده است.
کليه فعاليت هاي شرکت از جمله نگهداري و بهره برداري از تأسيسات و تجهيزات شبکه در محدوده عملياتي تحت پوشش و نيز فروش انشعاب برق به متقاضيان جديد و ارائه خدمات به مشترکين پس از واگذاري انشعاب برق در قالب قراردادهاي 5 گانه که در ابتداي هر سال با شرکت برق منطقه اي تهران منعقد ميگردد صورت مي گيرد.
محدوده شرکت
محدوده ي تحت پوشش شرکت با وسعتي معادل 5806 کيلومتر مربع حوزه ي وسيعي از شمال شرق استان و تهران بزرگ است که در بخش تهران بزرگ از شمال به دامنه هاي البرز و از غرب به بزرگراه مدرس و چمران و از جنوب به خيابان دماوند محدود ميگردد. و در بخش نواحي شهرستآن هاي دماومند فيروزکوه رودهن و لواسانات را شامل ميشود.
از اين رو مشاهده ميگردد مناطق تحت پوشش شرکت شامل موقعيت هاي حساس و سياسي اجتماعي نظير پادگآن ها و صنايع نظامي از يک سو موقعيت هاي تحت جغرافيايي مانند مناطق بسيار سرد سير فيروزکوه از سوي ديگر مي باشد.
از کل مساحت 5806 کيلومتر مربع محدوده شرکت، منطقه اي به وسعت 657 کيلومتر مربع آن فعال و بقيه به وسعت 5149 کيلومتر مربع غير فعال مي باشد.
وضعيت موجود منطقه برق پاسداران تا ابتداي سال 86
اين منطقه توسط 8 پست فوق توزيع که 6 پست آن مشترک با مناطق و شرکت هاي برق ديگر است و از طريق 56 فيدر 20 کيلو ولت تغذيه ميشود . منطقه برق پاسداران با 35 کيلو متر مربع وسعت و 31 پست فشار متوسط هوايي و 443 پست فشار متوسط زميني (عمومي) و 37 پست زميني اختصاصي عهده دار خدمات رساني به 190779 مشترک در منطقه تحت پوشش خود مي باشد. لازم به ذکر است طول شبکه فشار متوسط در اين منطقه به 370.5 کيلومتر و طول شبکه صنعت به 890.7 کيلومتر مي رسد.
خط مشي شرکت
شرکت توزيع نيرو برق شمال شرق تهران انحصار ارائه خدمات را درمحدوده عملياتي خود و در سطوح ولتاژ مشخص شده به عهده دارد. جلب رضايت مشترکين و برقراري انشعاب برق متقاضيان از طريق توسعه ، اصلاح و بهره برداري بهينه از شبکه توزيع نيرو برق و کاهش اتلاف انرژي در زمان خاموشي ها هدف اصلي اين شرکت مي باشد.
بدين منظور شرکت از نيروي انساني کارآزموده استفاده نموده و فعاليت هاي خود را ضامن رعايت دقيق اصول مهندسي و ايمني ، با انجام طراحي هاي لازم به منظور توسعه و بهينه سازي و اصلاح شبکه هاي توزيع نيروي برق منطبق بر نيازمندي هاي استاندارد نظام تضمين کيفيت iso9001 سازماندهي مي نمائيم.
برنامه ريزي و تدارک شيوه هاي مناسب ارتباطي براي جلب مشارکت کليه کارکنان و بهسازي منابع انساني در جهت بهبود مستمر کيفيت فعاليت ها از موضوعات راهبردي شرکت است. حصول اطمينان از اين که خط مشي در تمامي سطوح سازمان درک شده به اجرا در آمده و حفظ ميشود و نيز تداوم نشام تضمين کيفيت به عهده مدير عامل شرکت مي باشد.
به طور کلي اهداف شرکت هاي توزيع برق و در واقع زير مجموعه هاي آن که شامل مناطق برق مي باشد ، خدمات مياني مطلوبي يعني تأمين برق مطمئن و پايدار از نظر سطح ولتاژ و جريان مناسب مي باشد.
واحد هاي داخل هر منطقه شامل بهره برداري – خدمات مشترکين- اداري و مالي و پشتيباني ميباشد که در رأس همه آنها مدير منطقه است.
معاونت پشتيباني منطقه شامل پرسنلي است که کار تهيه طرح هاي تأمين برق و نيز طراحي مروبط به گزارش هاي بهره برداري منطقه که شامل سوختن کابل ها و فيوزها و ساير تجهيزات برق مي باشد.
علاوه بر اينها گزارش اوليه درخواست برق که از واحد خدمات مشترکين به اين واحد ارجاع ميشود و کارشناسان با مراجعه به محل نحوه تأمين برق را مشخص مي کنند.
هر سال در فصل تابستان يعني يک بار و در واقع اوج مصرف مشترکين بارگيري از پستهاي 20 کيلو ولت و فيدرهاي فشار ضعيف انجام گرفته که مسئوليت برنامه ريزي و تحويل برگه هاي بارگيري و نهايتاً ورود اطلاعات به نرم افزار enox به عهده اين واحد مي باشد.
نرم افزار مذکور مرتبط به سامانه 121 بوده يعني کليه اطلاعات از طريق اين نرم افزار توسط سامانه 121 کنترل ميشود. و از روي گزارشهاي اين نرم افزار تجزيه و تحليل بر روي شبکه و نهايتاً پيش بيني يک ساله انجام مي گيرد. که خوراک کار يک ساله منطقه ميباشد.
پست فشار قوي خارجي (پست خارجي):
کليه دستگاه ها و وسايل پست فشار قوي شامل شين و سيم و ترانسفورماتور و مقره و کليد ها و قفسه هاي فرمان و غيره که در محوطه باز (آزاد) نصب مي شوند،تحت تأثير تمام عوامل جوي از قبيل حرارت ، برودت ، باران ، برف ، باد ، طوفان و حتي گرد و خاک و آلودگي شديد قرار مي گيرند و لذا بايد از يک کيفيت خاصي برخوردار باشند.
کليد ها بايد به نوعي انتخاب شوند که بتوان آنها را در بدترين شرايط جوي براحتي بکار انداخت.شين ها (بخصوص وقتي از سيم استفاده مي شود) و نقاط اتکاي آنها (مقره و پايه ها) بايد در مقابل تغييرات درجه حرارت و عوامل جوي پايدار و مقاوم باشند. بار برف را تحمل کنند و در اثر سرماي شديد خيلي کشيده نشوند و در درجه حرارت زياد و در زير اشعه مستقيم آفتاب (80 درجه سانتي گراد) زياد شل و آويزان نگردد.
در سيمها آلومينيومي بايد توجه داشت که در محل اتصال و ارتباط آنها با فلزات ديگر مثل برنز و مس بخصوص در موقع مرطوب شدن ايجاد کروزيون الکتروليتي نکند ، لذا بايد حتما از بست ها و ترمينالهاي مخصوص (Alcu) استفاده شود.دکلها و قفسه هاي فرمان و تمام وسائل فولادي ديگر نيز بايد در مقابل زنگ زدگي و خوردگي و پوسيدگي حفاظت شوند. در داخل قفسه هاي فرمان بايد هوا جريان داشته باشد ، بدون اينکه قطرات آب باران در آن نفوذ کند.
اگر تغييرات درجه حرارت و رطوبت هوا بحدي باشد که باعث عرق کردن و مرطوب شدن داخل قفسه فرمان مي شود ، بايد داخل قفسه هاي فرمان را با سيمهاي حرارتي 100 تا 250 وات بر متر مکعب گرم نگهداشت. اين سيمهاي حرارتي بايد بطور دائم و يا حداقل در مواقعي که قفسه زير بار نيست و خودبخود در اثر عبور جريآن هاي مختلف گرم نمي شود به برق وصل باشند.دريچه ها و هوا کش هاي قفسه بايد داراي توري خيلي ريز باشد تا از ورود حشرات بداخل قفسه جلوگيري کند.
تهيه و نصب وسائل فشار قوي (طول ايزولاتورها و مقره ها و فاصله شين ها و غيره) بايد با توجه به ارتفاع محل نصب از سطح دريا صورت گيرد. زيرا استقامت الکتريکي عايق ها بين دو نقطه زير فشار بستگي به خواص هواي اطراف آن (تراکم و رطوبت هوا) دارد و چون تراکم هوا در ارتفاعات کم است . لذا استقامت الکتريکي هوا نيز در ارتفاعات کم مي شود.اين اثر ارتفاعات از 1000 متر به بالا کاملا محسوس است.از اين جهت براي تعيين فاصله عايقي در ارتفاع از ضريبي بنام ضريب بلندي K استفاده مي شود. شکل 3 اين ضريب را بر حسب ارتفاع از سطح دريا نشان مي دهد. بطور تقريبي مي توان گفت که استقامت الکتريکي عايق در هر صد متر اضافه ارتفاع در حدود 1.5% کم مي شود.
مثلا اگر اختلاف سطح نامي شبکه و تاسيسات يک پست فشار قوي KV24 باشد ، تمام دستگاه هاي فشار قوي اين پست در حالت عادي و نرمال اختلاف سطح ضربه اي 125Us = و اختلاف سطح مؤثر متناوب 55Up= را تحمل مي کند . به عبارت ديگر دستگاه هاي 24 هزار ولتي با اين ولتاژ در آزمايشگاه ها آزمايش مي شوند.
حال اگر قرار باشد اين دستگاه ها با همين ولتاژ در ارتفاع 3000 متري نصب شوند بايد استقامت الکتريکي آنها :
KV157 = 0.8/125Us=
KV 69 = 0.8/125 Up=
باشد. يعني عايق دستگاه ها در موقع آزمايش در آزمايشگاه ، که حتما در ارتفاع کمتري از 1000 متر از سطح دريا قرار گرفته است بايد تحمل و استقامت الکتريکي بيشتري از آنچه نرم شده است داشته باشد . يا اينکه از دستگاه هايي که براي ولتاژ بيشتر ساخته شده اند استفاده کرد. بدين معني که پس از بدست آوردن ضريب بلندي K اختلاف سطح نامي را براين ضريب تقسيم کرد و اختلاف سطح نامي جديد را بدست آورد و دستگاه هاي الکتريکي را با در نظر گرفتن اختلاف سطح جديد انتخاب نمود.
KV 30 = 0.8/ 24UH = Un/k =
لذا مي توان گفت که براي شبکه و تاسيسات 24 هزار ولتي که در ارتفاع 3000 متر از سطح دريا نصب مي شوند بايد حتما از دستگاه هاي سريKV 30 استفاده نمود.
جدول شماره 1 استقامت الکتريکي دستگاه هاي الکتريکي فشار قوي (ايزولاتور) را در سري هاي مختلف نشان مي دهد.
در اين جدول ايزولاتور دسته A مربوط به فاصله باز بين تيغه هاي سکسيونر و سکسيونر قابل قطع زير بار و و پايه فيوز و فاصله سيم ها و شين هاي شبکه با يکديگر مي باشد و ايزولاتور دسته D مربوط به ترانسفورماتور خشک و ترانسفورماتور ولتاژ و خازن قدرت است.
ايزولاتور دسته F مربوط به ايزولاتور ها و پايه هاي دستگاه هاي فشار قوي و ترانسفور ماتور هاي جريان مي باشد.
پستهاي فشار قوي خارجي نيز بايد همانند پستهاي داخلي در مقابل تماس سهوي ، توسط نرده ، توري و يا درب فلزي با ارتفاع 1800 ميلي متر حفاظت شوند.حداقل فاصله اين حفاظ تا دستگاه هاي زير فشار در جدول 2 داده شده است.اگر در پستهاي فشار قوي خارجي قسمتي از ايزولاتور در محدوده حفاظت شده داخل شده باشد بايد اطراف ايزولاتور براي جلوگيري از برق زدگي و تماس سهوي با ديواره آهني يا توري و يا درب توري که حداقل داراي ارتفاع 1800 ميليمتر است مسدود و محصور گردد. براي اينکه حمل و نقل و جابجا کردن وسايل و ابزار مورد نياز در محوطه پست فشار قوي مواجه با خطر برق زدگي نگردد بايد فاصله نزديکترين نقطه دستگاه در حال انتقال زير ولتاژ از فاصله C که در جدول 2 داده شده در هر شرايطي از 500 ميليمتر کمتر نشود. البته چون اين فواصل در زمستان موقعي که زمين پوشيده از برف است کمتر مي شود بهتر است اين فواصل با رعايت ارتفاع برف قدري بزرگتر انتخاب شود.
1- نصب دستگاهها:
دستگاههاي فشار قوي مخصوص هواي آزاد و پستهاي خارجي طبق سري N ساخته مي شوند. يعني داراي ايزولاتور بلند و با مسير طويل جريان خزنده مي باشند.
ايزولاتورها و پايه ها بهتر است از چيني ساخته و داراي لعابي از جنس شيشه به رنگ قهوه اي يا تيره باشند . در مناطق با هواي آلوده و کثيف و يا مناطق اطراف کارخانجات بخصوص کارخانجاتي که با ذغال سنگ کار مي کنند و دودزا هستند و همينطور مناطق با مه غليظ و زياد بهتر است از مقره هاي با مسير جريان خزنده طولاني تر استفاده شود (مقره هاي مخصوص هواي مه آلود ).
سکسيونرها و ديژنکتور ها و ترانسفورماتورهاي اندازه گيري در ارتفاعي از سطح زمين نصب مي شوند که احتياج به نرده و حفاظ نداشته باشند . بطوريکه فاصله قسمت زمين شده ،اين دستگاهها از 2300 ميليمتر کمتر باشد .
در کنار هر خط خروجي و يا هر حوزه يک قفسه فرمان (تابلوي فرمان )قرار مي گيرد . اين تابلو شامل کليه وسائل و تمام کليدهاي مربوط به فرمان از محل و ترمينالهاي لازم و وسائل خبري و نشاندهنده است .
مورد استعمال مورد سکسيونر:
همانطور که گفته شد اصولا سکسيونر وسائل ارتباط دهنده مکانيکي و گالوانيکي قطعات و سيستمهاي مختلف ميباشند و در درجه اول بمنظور حفاظت اشخاص و متصديان مربوطه در مقابل برق زدگي بکار برده ميشوند که در حالت قطع يا وصل ، محل قطع شدگي يا چسبندگي بطور واضح و آشکار قابل رويت باشد. يعني در هواي آزاد انجام گيرد.
از آنجا که سکسيونر باعث بستن يا باز کردن مدار الکتريکي نميشود ، براي باز کردن و بستن هر مدار الکتريکي فشار قوي احتياج به يک کليد ديگري خواهيم داشت بنام کليد قدرت که قادر است مدار را تحت هر شرايطي باز کند و سکسيونر وسيلهاي است براي ارتباط کليد قدرت به شين و يا هر قسمت ديگري از شبکه که داراي پتانسيل است . لذا طبق قوانين متداول الکتريکي جلوي هر کليد قدرتي از KV1 به بالا و يا در هر دو طرف ، د ر صورتيکه آن خط از دو طرف پتانسيل ميگيرد ، سکسيونر نصب ميشود.
براي جلوگيري از قطع و وصل بيموقع و يا در زير بار سکسيونر ، معمولا بين سکسيونر و کليد قدرت چفت و بستي(مکانيکي يا الکتريکي) به نحوي برقرار ميشود که با وصل بودن کليد قدرت نتوان سکسيونر را قطع و وصل نمود.
انواع مختلف سکسيونر
سکسيونر را ميتوان از نظر ساختمان به انواع زير تقسيم نمود:
1- سکسيونر تيغهاي:
اين سکسيونر که براي ولتاژهاي تا KV30 بصورت يک پل و سه پل ساخته ميشوند داراي تيغه يا تيغههايي هستند که در ضمن قطع کليد عمود بر سطح افقي(در سطح محور پايهها) حرکت ميکنند و در بالاي ايزولاتور قرار ميگيرند.
2- سکسيونر کشوئي:
سکسيونر کشوئي براي کيوسک يا قفسه هايي که داراي عمق کم هستند بسيار مناسب است. در اين سکسيونر تيغه متحرک در موقع قطع در امتداد خود (در امتداد سطح افقي يا عمود بر سطح محور پايهها) حرکت مي کند و بدين جهت فضاي اضافي براي تيغه در حالت قطع از بين ميرود.
3- سکسيونر دوراني:
سکسيونر دوراني که براي ولتاژهاي خيلي زياد بخصوص KV60 و KV110 ساخته ميشود و بجاي يک تيغه بلند و يک کنتاکت ثابت داراي دو تيغه متحرک و دوراني ميباشد که با برخورد آنها بهم ارتباط الکتريکي برقرار ميشود.
در اين نوع کليد حرکت تيغهها به موازات سطح افقي يا عمود بر سطح محور پايهها انجام ميگيرد و داراي اين مزيت است که با کوچک بودن طول بازوي تيغه فاصله هوائي لازم بين دو تيغه بوجود ميآيد و چون تيغهها با گردش پايهها باز و بسته ميشوند ، عوامل خارجي مثل فشار باد ، برف و غيره نميتواند باعث وصل بيموقع آن گردد . يا بعلت يخزدگي کنتاکتها در زمستان احتياج به نيروي اضافي براي باز کردن آنها نيست.
سکسيونر دوراني بصورت يک فاز ساخته ميشود و بسته به نوع شين بندي شبکه سه تاي آن بصورت متوالي در کنار هم يا بطور سري پشت سر هم در شبکه سه فاز نصب ميگردد. تمام قطبها توسط اهرم و ميله بطور مکانيکي بهم متصل و مرتبط ميشوند و داراي فرمان واحد ميباشند که معمولا کمپرسي و در حالت اضطراري دستي است.
هر يک از سکسيونرهاي يک فاز داراي دو پايه عايقي قابل گردش ميباشند که تيغهها در روي آنها نصب شده است. بطوريکه در موقع قطع و وصل سکسيونر پايهها حول محور خود در جهت خلاف يکديگر به اندازه 90 درجه ميچرخند و باعث قطع يا وصل کنتاکتها ميشوند.
4- سکسيونر قيچياي:
سکسيونر قيچياي براي فشارهاي زياد و خيلي زياد بسيار مناسب است زيرا بعلت اينکه کنتاکت ثابت آن را شين يا سيم هوائي تشکيل ميدهد احتياج به دو پايه عايقي مجزا از يکديگر که در فشار قوي باعث بزرگي ابعاد وسنگيني وزن آن ميشود ندارد و فقط شامل يک پايه عايقي است که چنگک يا تيغه قيچي مانند کنتاکت دهنده روي آن نصب ميشود و با حرکت قيچي مانندي با شين يا سيم هوائي ارتباط پيدا ميکنند .
در شکل سمت چپ حرکت قيچي در ضمن بسته شدن در لحظات مختلف مشخص شده است.
انتخاب سکسيونر از نظر نوع و مشخصات :
انتخاب سکسيونر از نظر نوع فقط بستگي به شکل و طرز قرار گرفتن شين ها و شمش بندي شبکه و محلي که بايد سکسيونر در آنجا نصب شود دارد .
مشخصات سکسيونر بستگي به مشخصات فني و الکتريکي شبکه دارد .
همانطور که گفته شد سکسيونرها بايد در مقابل حرارت ناشي از عبور جريان عادي و اسمي و جريان اتصال کوتاه ، کوتاه مدت و نيروي ديناميکي جريان اتصال کوتاه و بخصوص جريان ضربه اي استقامت کافي داشته باشند . سکسيونر در حالت باز بايد عايق خوب و مطمئني براي پتانسيل بين تيغه و کنتاکت ثابت هر فاز و با زمين باشد .
لذا مشخصات مهم يک سکسيونر که گوياي مشخصات فني و استقامت الکتريکي و ديناميکي آن ميباشد عبارتند از :
1- ولتاژ نامي Un
2- جريان نامي In
3- جريان اتصال کوتاه ضربه اي مجاز Is
4- جريان اتصال کوتاه ، کوتاه مدت Ith
(معمولا بمدت 1 تا 3 ثانيه ).