مقاله بررسی چگونه گواهينامه ايزو بگيرم
دسته بندي :
علوم انسانی »
مدیریت
مقاله بررسي چگونه گواهينامه ايزو بگيرم در 45 صفحه ورد قابل ويرايش
مقدمه
بررسي تاريخي كشورهاي توسعه يافته حاكي از اين است كه به منظور رشد اجتماعي و ارتقاء سطح آگاهي و رفتار جامعه استاندارد سازي و وضع قوانين و مقررات و نظارت بر اجراي صحيح آنها همواره از اولويت برخوردار است.
استاندارد سازي مديريت و فعاليتهاي مديران بعنوان يكي از راههاي موفقيت كشورهاي توسعه يافته قلمداد شده و حركت وسيع در سطح كشورمان به منظور استاندارد كردن مديريت با استفاده از استانداردهاي ايزو بيانگر تحولات اساسي در مقوله مديريت است. استانداردهاي ايزو بعنوان استانداردهاي تحول سازماني و بهبود وضعيت اجتماعي سازمانها از مدلهاي اجرايي مهمي است كه درسطح سازمانهاي توليدي و خدماتي بكار گرفته ميشود.
شفاف سازي اطلاع رساني واقعي ايجاد نظام پاسخگو و احترام به تك تك اعضاء جامعه نيازمند تدوين و اجراي دقيق قوانين است هيچ جامعه اي به رشد نرسيده است مگر آنكه انقلاب را ازدوران شروع كرده باشد تحول سازماني آگاهي كاركنان نسبت به اهداف سازمان و جامعه و حركت به سمت تعالي جامعه و سازمان نيازمند ايجاد يك نظام مديريت مقتدر و حمايت مديران از حركتهاي بهبود كيفيت ميباشد.
ايزو چيست ؟
ايزو فرآيند توليدي يك كالا ميباشد، سازمان بين المللي استاندارد ايزو مقر آن در ژنو سوئيس ميباشد در 24 فوريه 1947 به منظور يكپارچه كردن استاندارد در سراسرجهان ايجاد تسهيلات درتجارت بين المللي و حمايت از توليد كننده و مصرف كننده و توسعه همكاري عمل تكنولوژيكي اقتصادي و با عضويت 25 كشور تاسيس شد. به دنبال پيوستن تدريجي ساير كشورهاي جهان اين سازمان در حال حاضر داراي 132 عضو شامل 90 عضو اصلي و 34 عضو مكاتبه اي و 8 عضو مشترك ميباشد كه موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران از جمله اعضاي اصلي آن ميباشد.
در حال حاضر تعداد استانداردها 11950 مورد ميباشد كه توسط 2856 كميته وزير كميته و بيش از سي هزار كارشناس تدوين گرديده است.
سازمان بين المللي استاندارد تحت عنوان مديريت كيفيت و تضمين كيفيت آغاز و در سال 1987 پس ازبحث و بررسي هاي علمي و تخصصي گسترده و تائيد پيش نويسهاي تهيه شده، توسط كشورهاي عضو اين كميته فني به صورت مجموعه اي مشتمل بر شش استاندارد و از سوي دبيرخانه سازمان بين المللي استاندارد منتشر گرديد.
استانداردهاي سري ايزو مي گويد كه كيفيت محصول فقط از طريق كنترل و بازرسي فني بازرسي صد در صد به صورت پيوسته تأمين نيست بلكه كيفت بايد در فرآيند توليد و آنهم در تمامي بخشهاي يك سازمان (كارخانه يا شركت) از جمله بخشي طراحي، بخش تداركات، بخش توليد، بخش كنترل كيفيت، بخش آموزش و امثالهم خلق و بوجود ميآيد و استانداردهاي سري ايزو 9000 در زمينه كيفيت گفتگو ميكند ولي نه فقط كيفيت محصول نهايي بلكه كيفتي عملكرد صحيح تمامي بخش هاي يك سازمان كه در مجموعه در كيفيت محصول يا خدمت عرضه شده توسط يك سازمان يا به عبارتي ديگر در كيفيت كل سازمان تجلي مي يابد.
تدوين استانداردهاي ايزو در مورد مديرتي كيفيت و تضمين كيفيت در اواخر دهه هفتاد با بهره گيري از استاندارد انگلستان به شماره 5750 و ساير استانداردهاي كيفيت و صنايع نظامي و هسته اي طراحي شده است.
موسسه استاندارد ملي امريكا (ANSI) نماينده ايالات متحده امريكا است.
تاريخچه ايزو در ايران:
ايزو كمتر از يك دهه ميباشد كه در ايران شروع گرديده است. چندي است كه در كشور ما ايران مساله ي مديريت كيفيت داراي اهميت شده است واحدهاي توليدي يا خدماتي مي خواهند فراورده هايي با كيفيت بهتر از قبل ارايه كرده كيفيت آنها را تضمين كنند موج پيشرفتهاي روز افزون دانش و فن آوري و رقابت در كيفيت و تلاش در دستيابي به مديريت و كيفيت فراگير به ايران نيز رسيده است موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران در حال حاضر در 128 كميته وزير كميته عضو فعال و در هر 101 كميته ناظر بوده و مسئولين دبيرخانه كميته هاي فني شوينده ها، كودهاي شيميايي، فرآورده هاي بهداشتي و آرايشي و كميته فرعي واژه شناسي اطلاعات و اسناد را نيز به عهده دارد.
مجموعه استانداردهاي ايزو 9000 چه هستند .
مجموعه استانداردهاي ايزو 9000 در سال 1987 بوجود آمدند در سالهاي قبل از بوجود آمدن ايزو 9000 مفاهيم كيفيت كاملاً گيج كننده شده بودند. معني واژه ي سيستم كيفيت به دفعات تغيير مي كردو گاهي از كشوري به كشور د يگر و حتي در داخل يك كشور مشكل آفرين بود. در اين دوران دولتها و صنايع هر روز بيش از پيش اهميت توجه به پيشرفت و بهبود كيفيت را بعنوان عامل موفقيت در رقابت دريافتند . در نتيجه استانداردهاي كيفيت بسياري توسط موسسه ها شركتهاي خصوصي و صنايع بوجود آمدند. اگر چه شباهتهايي در اين استانداردها وجود داشت اما متابعت از آنها بسيار دشوار مي نمود و بوضوح نياز به تدوين استاندارد در سطح جهاني احساس مي شد.
بدين منظور ايزو يك كميته فني با عنوان TC176 براي كيفيت بوجود آورد. نتيجهي تلاش اين كميته مجموعه استانداردهاي سيستم مديريت كيفيت ايزو 9000 بود. نياز براي داشتن يك سيستم مديريت كيفيت مؤثر را تعريف مي كنند. اين استانداردهاي كاربردي پيشنهادي كيفيت، ميتواند براي هر موسسه خواه توليدي باشد يا خدماتي اجرا شوند. نيازمنديهاي استاندارد ساده و صريح هستند.
اهداف استانداردهاي ايزو 9000 شامل پنجح سند زير هستند
ايزو 9000 استانداردهاي مديريت كيفيت و استاندارد تضمين كيفيت خطوط راهنما براي انتخاب و استفاده از اين سند راهنماي استفاده از ديگر استانداردهاي مجموعه است و واژگان كليدي را تعريف مي كند.
ايزو 9001: سيستمهاي كيفيت مدلي براي تضمين كيفيت در طراحي توسعه، توليد، نصب و ارايه خدمات سند قراردادي نيازمنديهاي سيستم كيفيت، براي استفاده به هنگامي كه يك توليد كننده بايد تواناييهايش را در طراحي، توليد، نصب و راه اندازي و حمايت ازيك محصول يا خدمات نشان دهد.
ايزو 9002: سيستمهاي كيفيت - مدلي براي تضمين در توليد، نصب وراه اندازي سند قراردادي نيازمنديهاي سيستم كيفيت، براي استفاده به هنگامي كه يك توليد كننده بايد فقط توانايي هاي توليد و نصب و راه اندازي محصول يا خدمات را نشان دهد. برخلاف ايزو 9001 و 9002 هيچ گونه نيازمندي براي كنترل طراحي يا ارايه خدمات ندارد و ايزو 9002 استاندرادي است كه بصورتي بسيار گسترده مورد استفاده قرار ميگيرد.
چرا ايزو اهميت دارد؟
مجموعه استانداردهاي ايزو به چند دليل بايد بطور جدي توجه تمام شركتها قرار گيرد. گواه اين مطلب دستورات و مقررات اتحاديه اروپا (EC) است در اول ژانويه 1993 اتحاديه اروپا، دومين قدرت اقتصادي جهان و شريك عمده ي بازرگاني ايالات متحده شد. اتحاديه ي اروپا مجموعه مقرراتي را وضع كرد كه توليد كنندگان (محصولات تحت ضابطه) مانند محصولات و خدماتي كه اثر مستقيم بر تندرستي، ايمني و محيط زيست دارند. ملزم به داشتن گواهينامه ايزو هستند.
اين كالاها عبارتند از غذاي حيوانات، خودروهاي سواري، خودروهاي سنگين موتور سيكلت، مواد شيميايي، محصولات ساختماني، مواد آرايشي (زيبايي)، مواد پاك كننده، كودها، بسته بدني مواد غذايي، محصولات غذايي، وسايل بالا بر و بارگيري، دستگاه هاي ايمني ماشن، دستگاه هاي پزشكي، دستگاه هاي ويژه تخصصي پزشكي، ماشين آلات متحرك، دستگاه هاي حفاظت شخصي، مواد فارماكولوژيكي، مخازن كمتر از 20 درصد تمامي محصولات بازار را تشكيل مي دهند. اما بسياري از مشتريان خواهان وجود گواهينامه براي محصولات بدون ضابطه نيز هستند. اين نيازمندي به ثبت گواهي سرانجام گسترش يافته، عرضه كنندگان تمام فراورده ها و خدمات را در بر خواهد گرفت.
گواهينامه سيستم كيفيت چيست؟
گواهينامه سيستم كيفيت يك تاييديه كاملاً مطمئن و بي طرفانه است كه برآورده شدن تمام نيازمنديهاي مشخص شده در مجموعه استانداردهاي ايزو را تضمين ميكند اين گواهينامه از سوي موسسه اي با عنوان (گواهي دهنده) صادر مي گردد. اين موسسه ها (مانند شركت ثبت تضمين كيفيت لويدز، موسسه استاندارد بريتانيا، آزمايشگاههاي آندر راتيزر) خود توسط موسسه هاي اعتبار دهنده ي بين المللي مانند NACCB مورد تاييد قرار گرفته اند.
مؤسسات گواهي دهنده براساس يك ارزيابي مستقل و بي طرفانه گواهي مي دهند كه سيستم كيفيت، با استاندارد مشخص و معيني مطابقت دارد.
در ايالات متحده واحد تعيين صلاحيت گواهي دهندگان (RAB) وابسته به انجمن كنترل كيفيت آمريكا، بعنوان موسسه اعتباردهنده ايالت متحده فعال شده است.
اغلب بين دو واژه ي ثبت و گواهي اشتباه ميشود گواهي به معني تاييد تطابق سيستم كيفيت، با تمام نيازمنديهاي معين در استاندارد قراردادي ايزو مي باشد. ثبت به فهرست شركتها و نوع تاييديه آنها يعني اين شركتها كدام استاندارد ايزو را دارد. ) مندرج در دفترچه راهنما، اطلاق مي گردد.
ساير واژه هايي كه اخيرا مورد بحث قرار گرفته اند، ارزياب ارزيابي و مميز، مميزي است . بسياري اين عبارات را بجاي يكديگر بكار مي بر ند و مشابه بحث ثبت و گواهي بايد وقت بسيارزيادي براي واژه شناسي صرف گردد.
واژه هاي ارزياب و ارزيابي به شخص يا اشخاص و فرايندي كه يك شركت براي ثبت شدن پيش ميگيرد اطلاق مي گردد.
ارزياب، كارمند يا كارمندان موسسه گواهي دهنده ي طرف سوم هستند كه از شركت شما به منظور سنجش سيستم كيفيت بر اساس استانداردهاي مناسب ايزو بازديد مي كنند.
واژه هاي مميزو مميزي فقط به كاركنان داخلي و روند داخل سنجش پيوسته كارايي سيستم كيفيت شركت مطابق با عنصر مميزي داخلي موجود در استانداردهاي ايزو اطلاق مي گردد.
بطور خلاصه گواهينامه ايزو سود چشمگيري براي توليد كنندگان ومشتريان آينده خواهد داشت عرضه كنندگان با داشتن گواهينامه سيستم كيفيت ميزان قابليت خود را در مرغوبيت و دوام محصول يا خدمات ارايه شده ، افزايش دهد.
شش عنصر بنيادين بطور موفقيت در اخذ گواهي
شروع جستجو و تلاش براي ثبت گواهينامه ايزو مشابه به هر سفر ديگري است كه در نظر داريم انجام دهيم كمتر كسي از ما وقتي براي اولين بار به جايي سفرمي كند يك طرح و مجموعه اي از كتابچه هاي راهنما يا نقشه براي كمك در طول سفر همراه دارد. با بهره گيري از تجربه هاي ديگران، نه تنها احتمال حفظ سلامت بلكه كارايي خود را در سفر به حداكثر مي رسانيم.
1- تعهد مديريت ارشد به تلاش براي دريافت گواهينامه
همانند بسياري از تلاشهاي مربوط به كيفيت، تلاش براي موفقيت در اخذ گواهي نيازمندي تعهد مديريت است. مديريت بايد سودمنديهاي دريافت گواهي را درك كرده به آنها اعتقاد داشته باشد. علاوه بر اين مديريت بايد آشكارا از تلاش براي دريافت گواهي حمايت كند و فعالانه در فرايندهاي اجرايي، دخالت داشته باشد.
انطباق و هماهنگي با هر مجموعه از استانداردهاي ايزو نيازمند افزايش چشمگير نظم و انضباط در تمامي سيستم كيفيت است اين انضباط و نظم معمولاً وجود ندارد و به احتمال قوي بي درنگ هم پذيرفته نميشود. براي فائق آمدن بر موانع زيادي كه پيش روي شركت قرار دارد بايد مديريت تمام مدتي كه براي دريافت گواهينامه تلاش ميشود تداوم پاي بندي به هدف را به نمايش گذارد.
2- آموزش مناسب ايزو
براي اجراي موفق ايزو و دريافت گواهي سيستم كيفيت بايد دو جنبه متمايز آموزش مد نظر قرار گيرد نخست بايد برنامه ي آموزشي براي آشنا سازي كل سازمان با هدف گواهينامه استانداردها و ورند دريافت گواهي طراحي شود. دوم عنصر آموزش مجموعه ي استانداردهاي ايزو بايد اجرا گردد. عنصر آموزش نيازمند آموزش جامع كليدي كاركنان در تمامي جنبه هاي سيستم كيفيت است كه در آن مسئوليت دارند علاوه بر اين بايد طراحهاي آموزشي ايجاد شده و سوابق خاتمه آموزش، براي كاركنان آموزش ديده نگهداري شود.